دکتر حسن بهشتیپور، منتقد کتاب، معتقد است این اثر با اطلاعات دقیق و دستهبندیشده میتواند به عنوان مرجع پژوهشی برای مستندسازان و پژوهشگران مورد استفاده قرار گیرد، هرچند برخی مطالب نیازمند صحتسنجی بیشتر است.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه فرهنگی پیام آزادگان، نشست بررسی کتاب «روزگاری اردوگاه رمادی ۱۳» نخستین جلد از مجموعه مرجع «روزگاری اردوگاه» که به تازگی توسط انتشارات موسسه پیام آزادگان وارد بازار نشر شده است با حضور پژوهشگران، منتقدان و اصحاب رسانه برگزار شد. در این نشست، دکتر حسن بهشتیپور بهعنوان منتقد اثر، به تحلیل محتوای کتاب و شیوه نگارش آن پرداخت.
دکتر حسن بهشتیپور در این نشست بیان کرد که ایده اصلی تدوین این کتاب از چند سال پیش شکل گرفت، زیرا کتابهای موجود در حوزه آزادگان متنوع هستند اما بسیاری از آنها فاقد صحتسنجی کافی بودند. به همین دلیل، موسسه پیام آزادگان تصمیم گرفت مجموعهای تولید کند که تا جای ممکن مستند و دقیق و مرجع باشد.
وی افزود: «هر گونه خطا در این مسیر طبیعی است، اما وقتی قصد داریم ۲۰ اردوگاه را معرفی کنیم که در مناطق جغرافیایی قرار داشتند، بحثهای گستردهای درباره شمایل اردوگاهها، دستهبندی آزادگان و مسائل فیزیکی محیط اردوگاه صورت گرفت. در نهایت به یک شیوهنامه رسیدیم و موضوعاتی مانند بهداشت و درمان، مناسبتها، شکنجهها و دیگر جزئیات مهم را تدوین کردیم. موسسه با پشتیبانی معاونت پژوهشی و همکاری پژوهشگران باتجربه، با قبول زحمت آقای پرتو، این اثر را به نگارش درآورد.»
وی خاطرنشان کرد که شخصاً کتاب را سه بار مطالعه کرده و زحمات فراوان نویسنده را از نزدیک مشاهده کرده است. یکی از چالشهای اصلی کتاب، نحوه انجام مصاحبهها بود؛ بیش از ۵۰ نفر در مکانهای مختلف مورد مصاحبه قرار گرفتند، اما مصاحبهها بهصورت تخصصی و کامل انجام نشده بود. بسیاری از مصاحبهشوندگان تنها مطالبی را که در ذهن داشتند بیان کردند و مصاحبهگر فرصت پیگیری و تکمیل موضوعات تخصصی را نداشت زیرا یک اسیر در اردوگاههای مختلف حضور داشت و مشخص نشده است خاطراتی که روایت میکند دقیقا از کدام اردوگاه بوده است. این مسئله باعث شد تهیه یک کتاب علمی و دقیق از چنین مصاحبههایی کار دشواری باشد.
دکتر بهشتیپور همچنین به تکرار برخی مطالب در کتاب اشاره کرد: «برخی موضوعات مانند شکنجه و بهداشت و درمان بارها تکرار شدهاند. به عنوان مثال، استفاده از آب در شکنجه ذکر شده و دوباره در بخش بهداشت و درمان مطرح شده است. همچنین، مباحث آموزشی در کتاب با ذکر لو رفتن کلاسها، موضوع شکنجه را دوباره مطرح میکند. آقای پرتو تا حد امکان تکرارها را حذف کرده اما در برخی صفحات هنوز این موارد مشهود است.»
وی افزود که در برخی گزارشها مطالبی ارائه شده که از نظر علمی امکانپذیر نیست و نیاز به مشورت با افرادی داشت که خود تجربه حضور در اردوگاه را داشتهاند. برای مثال در بحث پزشکی باید با آزادگانی مثل آقای خاجی که از پزشکان اردوگاه بودند مشورت میشد تا اطلاعات پزشکی و مربوط به بیماریها دقیقتر بررسی شود. دکتر بهشتیپور تأکید کرد که صحتسنجی جغرافیایی و علمی مطالب یکی از ارکان اصلی نگارش کتابهای پژوهشی است و پژوهشگر باید این موارد را با دقت بررسی کند.
با این حال، وی بر نقاط قوت کتاب تأکید کرد: «اطلاعات دستهبندی شده و خلاصه شده در این اثر نشاندهنده زحمات فراوان بسیاری از افراد است. این کتاب میتواند به عنوان مرجع پژوهشی برای مستندسازان، پژوهشگران و نویسندگان مورد استفاده قرار گیرد. تشریح زندگی روزانه یک اسیر، مسائل هفتگی آنها و همچنین بررسی حقوق بشر از منظر بینالمللی از جمله محتوای ارزشمند این اثر است.»
دکتر بهشتیپور خاطرنشان کرد که این کتاب با ارائه اطلاعات بینالمللی و مقایسه با وضعیت اردوگاهها در دیگر کشورها، ارزش پژوهشی و مستند بالایی دارد و میتواند به درک بهتر زندگی آزادگان ایرانی کمک کند.
انتهای پیام/
برای ورود به ویکی آزادگان اینجا کلیک کنید / www.wikiazadegan.com