به مناسبت نمایش مستند «گزارش رُمادی» در جشنواره سینماحقیقت

به گزارش روابط عمومی مؤسسه فرهنگی پیام آزادگان، مستند بلند "گزارش رُمادی" ساخته علی‌محمد ذوالفقاری؛ به پرونده قدیمی اتهام علیه ایران در جنگ با عراق مبنی بر حضور نوجوانان در جنگ می پردازد که با تکیه بر مستندات قدیمی به زمان حال پیوند می خورد.

سوژه اصلی این مستند به واسطه ساخت فیلم سینمایی "23 نفر" و رجعتی که در مقاطع اخیر به دوران جنگ و اسارت در گفتگو با شخصیت های اصلی این ماجرای واقعی شده، تازه و در عین حال ملموس است. بخصوص که فیلمساز با تکیه بر فیلم ها و مستنداتی از تاریخ معاصر تلاش می کند هسته ملتهب مرکزی این فیلم را که گزارش و گفتگوی یک خانم خبرنگار هندی با نوجوانان اسیر در اردوگاه رمادی است، بازخوانی و غبارروبی کند. این مهم امکان پذیر نمی شد جز به واسطه مصاحبه با این خانم خبرنگار یعنی ناصره شارما که فیلمساز بخش قابل توجهی از فیلم را به گفتگو با او به عنوان یک ایران شناس با تکیه بر سابقه زندگی در ایران و گستره شناخت اش از این سرزمین اختصاص داده که این روایت را معتبرتر می کند.

خانم شارما با تکیه بر شم و حافظه قوی خبرنگاری، خوانش و تجربه شخصی خود را از آن مصاحبه تاریخی روایت می کند و تصاویر مستند مکمل این روایت می شوند تا مخاطب یا خاطره خود را از این واقعه به تحلیل فیلم اضافه کند یا اجازه دهد فیلم او را به یک تحلیل شخصی برساند.

فیلمساز ضمن وفاداری به جزئیاتی از شخصیت و کاراکتر این نوجوانان در گذشته و حال و روایت آنها از این واقعه و چرایی حضورشان با سن کم در جبهه، برگ برنده خود را نگه می دارد تا در بزنگاهی مناسب از آن بهره برده و تبدیل به غافلگیری جذاب فیلم کند. این غافلگیری چیزی نیست جز مواجهه دوباره سربازان نوجوان دیروز و مردان میانسال امروز با خانم ناصره شارما که اکنون زنی مسن با محدودیت هایی در حرکت است اما حافظه قوی اش، حلقه اتصال او را به این گذشته نشانه گذاری شده حفظ می کند.

این دیدار علاوه بر بازخوانی واقعه ای در گذشته که دو سویه آن امروز زاویه دید گسترده تر و تجربه متفاوت تری از زندگی به دست آورده اند، به نوعی گذشته را در آینه امروز مورد تحلیل و آسیب شناسی قرار می دهد که موقعیتی منحصر به فرد در خاطره بازی با گذشته است.

فیلمساز در "گزارش رمادی" توانسته با بهره بردن از تصاویر، گزارش ها و اخبار مستند قدیمی، سوژه محوری خود را با جزئیات بسط و گسترش دهد و در ادامه آنجا که نیاز به محتوایی فراتر از مستندات گذشته دارد، از گزارش زمان حال برای رسیدن به تحیلی جامع بهره ببرد.فیلم جایی به پایان می رسد که هر یک از طرفین این ماجرا روایت دیگری از آن رویداد خاص را شنیده و خوانش خود را از آن مواجهه تلخ شفاف سازی کرده است. در چنین موقعیتی است که غبارها کنار رفته و فرصتی برای مواجهه انسانی ورای ملیت، عنوان، جنسیت، مذهب و ... ایجاد می شود تا طرفین بی واسطه به تماشای یکدیگر بنشینند.

سحر عصرآزاد